21 greckich wyrażeń ze zwierzętami
Podczas rozmowy w języku greckim lub polskim bardzo lubię używać różnych wyrażeń i utartych zwrotów, ponieważ wzbogacają one przekaz i czynią rozmowę mniej formalną. Pisałam już o greckich wyrażeniach związanych z częściami ciała, wyrażeniach z kolorami i wyrażeniach mitologicznych. Dzisiaj natomiast przedstawię wyrażenia, które są związane ze zwierzętami.
1. κόστισε/βγήκε/ήρθε ο κούκος αηδόνι /kostise/wghike/irthe o kukos ajdhoni/
Dosłownie: zapłacić za kukułkę jak za słowika
Znaczenie: zapłacić za coś więcej, niż pierwotnie zakładaliśmy
Przykład: Άλλαξα την επίπλωση του σπιτιού και μου βγήκε ο κούκος αηδόνι /alaksa tin epiplosi tu spitiu kie mu wghike o kukos ajdhoni/ – Wymieniłem meble w domu i zapłaciłem za nie więcej, niż pierwotnie zakładałem.
2. κάνω την πάπια /kano tin papia/
Dosłownie: udawać kaczkę
Znaczenie: udawać, że czegoś nie wiemy, nie rozumiemy; po polsku można też powiedzieć, że ktoś udaje Greka 🙂
Przykład: Λέγε! Μην μου κάνεις την πάπια! /lege! min mu kanis tin papia/ – Mów! Nie udawaj głupka!
3. κατά φωνή και ο γάιδαρος /kata foni kie o ghaidharos/
Dosłownie: za głosem i osioł
Znaczenie: gdy rozmawiamy o kimś, a ta osoba nagle się zjawia, odpowiednik polskiego wyrażenia „o wilku mowa”. Często używa się tylko pierwszej części wyrażenia κατά φωνή.
Przykład: Να η Άννα. Κατά φωνή. /na i ana, kata foni/ – O! Anna. O wilku mowa.
4. κροκοδείλια δάκρυα /krokodhilja dhakria/
Dosłownie: krokodyle łzy
Znaczenie: nieszczery płacz mający na celu wymuszenie współczucia
Przykład: Κλαίω με κροκοδείλια δάκρυα /kleo me krokodhilja dhakria/ – Płaczę krokodylimi łzami.
5. σαν το σκύλο με τη γάτα /san to skilo me ti ghata/
Dosłownie: jak pies z kotem
Znaczenie: ciągle się kłócić, nienawidzić
Przykład: Μαλώνουν σαν το σκύλο με τη γάτα /malonun san to skilo me ti ghata/ – Kłócą się jak pies z kotem
6. έχω καβούρια στη τσέπη /eho kawuria sti cepi/
Dosłownie: mieć kraby w kieszeni
Znaczenie: ktoś skąpy, nazbyt oszczędny, po polsku mówimy, że ktoś ma węża w kieszeni
Przykład: Είναι ωραίος άντρας, αλλά έχει καβούρια στις τσέπες /ine oreos andras ala ehi kawuria stis cepes/ – Ładny z niego facet, ale sknera.
7. σαν χελώνα /san hielona/
Dosłownie: jak żółw
Znaczenie: bardzo wolno
Przykład: Έτσι όπως περπατάει σαν τη χελώνα, δε θα φτάσουμε ούτε αύριο /eci opos perpatai san ti hielona den tha ftasume ute awrio/ – Jak będzie tak wolno szedł, to do jutra nie dojdziemy.
8. περνώ ζωή και κότα /perno zoi kie kota/
Dosłownie: spędzam życie i kura /wiem, że to nie ma sensu/
Znaczenie: żyć na bogato, mieć wszystkiego pod dostatkiem, o nic się nie martwić
Przykład: Από τη μέρα που κέρδισε το λαχείο, περνάει ζωή και κότα /apo ti mera pu kierdhise to lahijo pernai zoi kie kota/ – Od dnia, w którym wygrał pieniądze, żyje beztrosko /niczego mu nie brakuje/.
9. σκυλίσια ζωή /skilisja zoi/
Dosłownie: pieskie życie
Znaczenie: żyć w bardzo trudnych warunkach, w nędzy
Przykład: Όποιος δεν γνώρισε τη σκυλίσια ζωή, δεν ζει πραγματικά /opios den ghnorise ti skilisja zoi dhen zi praghmatika/ – Kto nie doznał trudnego życia, ten nie żyje naprawdę.
10. αγοράζω γουρούνι στο σακί /aghorazo ghuruni sto saki/
Dosłownie: kupować świnię w worku
Znaczenie: kupować coś na ślepo, bez wcześniejszego sprawdzenia; po polsku kupujemy kota w worku
Przykład: Πρόσεχε τι σου δίνουν! Μην αγοράσεις γουρούνι στο σακί! /prosehe ti su dhinun, min aghorasis ghuruni sto saki/ – Uważaj na to, co ci dają! Nie kupuj kota w worku!
11. κορακιάζω /korakiazo/
Dosłownie: staję się krukiem /z pragnienia/
Znaczenie: chce mi się bardzo pić
Przykład: Φέρε μου να πιω λίγο νερό, γιατί κοράκιασα /fere mu na pjo ligho nero jati korakiasa/ – Przynieś mi trochę wody do picia, bo umieram z pragnienia.
12. πιάνω πουλιά στον αέρα /piano pulia ston aera/
Dosłownie: łapać ptaki w locie
Znaczenie: mówimy tak o kimś inteligentnym, kto łapie w lot, o co chodzi; czasami używa się tego zwrotu ironicznie w stosunku do osoby, która nic nie rozumie
Przykład: Δεν μπορείς να τον ξεγελάσεις, γιατί πιάνει πουλιά στον αέρα /dhen boris na ton ksejelasis jati piani pulia ston aera/ – Nie możesz go oszukać, bo łapie wszystko w lot.
13. κοιμάμαι σαν πουλάκι /kimame san pulaki/
Dosłownie: spać jak ptaszek
Znaczenie: mieć błogi, spokojny sen, spać jak niemowlę
Przykład: Κοίτα το γλυκούλι. Κοιμάται σαν πουλάκι. /kita to ghlikuli, kimate san pulaki/ – Patrz na tego słodziaka. Śpi jak niemowlę.
14. μνήμη ελέφαντα /mnimi elefanda/
Dosłownie: pamięć słonia
Znaczenie: mieć pamięć jak słoń, mieć bardzo dobrą pamięć
Przykład: Όσα χρόνια κ αν περάσουν θα το θυμάται, γιατί έχει μνήμη ελέφαντα /osa hronia ki an perasun tha to fimate jati ehi mnimi elefanta/ – Ile lat by nie upłynęło, on będzie o tym pamiętał, ponieważ ma pamięć jak słoń.
15. πεινάω σαν λύκος /pinao san likos/
Dosłownie: być głodnym jak wilk
Znaczenie: być bardzo głodnym
Przykład: Βάλε μου γρήγορα να φάω, γιατί πεινάω σαν λύκος /wale mu ghrighora na fao jati pinao san likos/ – Daj mi szybko coś do jedzenia, bo jestem głodny jak wilk.
16. τρώω σαν σπουργίτι /troo san spurghiti/
Dosłownie: jeść jak wróbel
Znaczenie: jeść bardzo mało, jak wróbelek
Przykład: Έχασα κιλά, γιατί έτρωγα σαν σπουργίτι /ehasa kila jati etrogha san spurghiti/ – Zrzuciłam kilogramy, bo jadłam jak wróbelek.
17. φουσκώνω σαν γάλος /fuskono san ghalos/
Dosłownie: puszyć się jak indyk
Znaczenie: być dumnym z siebie z powodu jakiegoś sukcesu lub osiągnięcia i wszystkim to okazywać, być dumnym jak paw
Przykład: Όταν οδηγεί το καινούργιο του αυτοκίνητο, φουσκώνει σαν γάλος /otan odhighi to kienurio tu aftokinito fuskoni san ghalos/ – Gdy prowadzi swój nowy samochód, jest dumny jak paw.
Γάλος oznacza indyka, ale Γάλλος to Francuz /wymowa jest identyczna/.
18. κοιμάμαι με τις κότες /kimame me tis kotes/
Dosłownie: chodzić spać z kurami
Znaczenie: chodzić spać bardzo wcześnie
Przykład: Δεν αντέχει στο ξενύχτι, γιατί έχει μάθει να κοιμάται με τις κότες /den andehi sto ksenihti jati ehi mathi na kimate me tis kotes/ – Nie ma siły zarywać nocy, bo nauczył się chodzić spać z kurami.
19. βαράω μύγες /warao mighies/
Dosłownie: zabijać muchy
Znaczenie: nudzić się, leniuchować, zbijać bąki
Przykład: Δεν είχαμε δουλειά και όλη μέρα βαράγαμε μύγες /dhen ihame dhulia kie oli mera waraghame mighies/ – Nie mieliśmy pracy, więc cały dzień zbijaliśmy bąki.
20. γαϊδουρινή υπομονή /ghajdhurini ipomoni/
Dosłownie: ośla cierpliwość
Znaczenie: niewyczerpana cierpliwość, mieć anielską cierpliwość
Przykład: Πρέπει να έχεις γαϊδουρινή υπομονή για να κάτσεις τόσες ώρες στην ουρά /prepi na ehis ghajdhurini ipomoni ja na kacis toses ores stin ura/ – Musisz mieć anielską cierpliwość, żeby stać tyle godzin w kolejce.
21. τρία πουλάκια κάθονται /trija pulakia kathonde/
Dosłownie: trzy ptaszki siedzą
Znaczenie: mówimy tak o sytuacji, gdy rozmówcy nie mogą się porozumieć, każdy mówi o czymś innym; można też go użyć jako wtrącenie w trakcie rozmowy, żeby zwrócić uwagę drugiej osoby, że każdy mówi o czymś innym
Przykład: Σήμερα μίλησα με τον Κώστα, αλλά η συζήτηση ήταν τρία πουλάκια κάθονται /simera milisa me ton kosta ala i sizitisi itan tria pulakia kathonde/ – Dzisiaj rozmawiałam z Kostasem, ale ja mówiłam o niebie, on o chlebie.
Jakie inne greckie wyrażenia ze zwierzętami znacie? Jakie są ich polskie odpowiedniki? Dajcie mi znać w komentarzu.
